دامنه چیست :
دامنه در فرهنگ لغت با تلفظ دامین (domain) و به معنی گسترده میباشد که در دنیای اینترنت به نام اختصاصی هر وب سایت اطلاق میگردد. دامنهها توسط ثبت کنندگان مختلفی قابل ثبت هستند این ثبت کنندگان میتوانند به عنوان نماینده اقدام به ثبت دامنه کنند. محدودیتی در ثبت تعداد دامنهها به نام یک شخص وجود ندارد و هر فرد میتواند میلیونها دامنه با اهداف متفاوت تهیه نماید. تمام دامنههای بین المللی در سطح وب زیر نظر ICANN (سازمان بین المللی غیر تجاری که کنترل و نظارت دامنههای اینترنتی را بر عهده دارد) ثبت و تمدید میشوند. دامنههای بین المللی از زمان ثبت امکان تمدید نهایتا به مدت 10 سال را خواهند داشت و در پایان مدت اعتبار، مالک موظف است در صورت نیاز به حفظ دامنه آن را تمدید نماید.
شرکت ICANN یک شرکت چند ملیتی است که کشورهای استرالیا, برزیل, بلغارستان, کانادا, چین, فرانسه, آلمان, غنا, ژاپن, کنیا, کره, مکزیک, هلند, پرتغال, سنگال, اسپانیا, انگلستان و ایالات متحده در آن سهامدار میباشند. این شرکت وظیفه ارائه نامهای اینترنتی و وضع قوانین جهت یکپارچگی دامنهها را در سطح وب دارد.
در ۱۵ مارس ۱۹۸۵، اولین نام دامنه تجاری(COM)به نام سیمبولیکس به وسیلهی شرکت Symbolics در کمبریج ماساچوست ثبت شد.
شما با داشتن یک دامنه در سطح اینترنت قادر خواهید بود تا فعالیت خود را به کاربرانتان در جهان معرفی نمایید. در ادامه نحوه تهیه یک دامنه و نکاتی که باید مد نظر قرار داده شود، ذکر گردیده است.
تفاوت دامنه با وب سایت:
نام دامنه همانند آدرس فیزیکی یک خیابان میباشد اما خانهای که در این خیابان قرار دارد و نوع ساخت و معماری آن، وب سایت نام دارد. در واقع دامنه آدرس رسیدن به خانه یا وب سایت شما میباشد. از طرف دیگر یک وب سایت بدون داشتن نام، معنایی ندارد حال آنکه بیشمار دامنه وجود دارند که هیچ وب سایتی برای آنان طراحی نشده است. ممکن است این سوال برایتان ایجاد شود که آیا دامنهها همان آدرس IPها میباشند؟ در پاسخ باید عنوان نمود که آدرس IP در واقع شناسه قابل فهم برای ماشینها در شبکه اینترنت هستند و برای قابل درک نمودن یک وب سایت جهت ماشینهای مجازی لازم است تا نامهای فیزیکی به رشته اعداد (IP) نگاشت شوند. نحوه تبدیل نام دامنه به آدرس آی پی توسط DNSها انجام میشود. DNSها خود ابر دادههایی هستند که اطلاعات مختلف در خصوص وب سایت را شامل میشوند. در آموزش "آشنایی با DNS سرور و رکوردهای آن" نحوه عملکرد آنان توضیح داده شده است.
انتخاب نام دامنه:
در انتخاب نام دامنه، ثبت کننده مجاز خواهد بود تا دامنههایی با طول 3 الی 64 کاراکتر را انتخاب نماید. دامنهها باید با توجه به حوزه فعالیت سایت دارای مفهوم باشند. چنانچه سعی در راه اندازی یک برند دارید پیشنهاد میشود تمام مشتقات و پسوندهای مرتبط با دامنه را ثبت نمایید تا تمام حقوق مادی و معنوی در اختیار شما قرار داشته باشد.
اگر دامنهای که مورد نیاز شما است توسط شخص یا سازمان خاصی ثبت شده است هیچ راهی جز مذاکره با آن شخص یا سازمان جهت دریافت حق مالکیت وجود ندارد زیرا پس از ثبت دامنه تمام حق مالکیت دامنه به شخص ثبت کننده سپرده میشود.
خرید دامنه:
برای ثبت دامنه میبایست ابتدا از آزاد بودن دامنه خود اطمینان حاصل نمایید. برای این مورد اکثر نمایندگان ثبت کننده دامنه، سیستم آنلاین جستجو دارند که در بین دیتابیسهای موجود، نام مورد نظر شما را بررسی مینمایند و در صورت آزاد بودن امکان ثبت آن را فراهم میکنند. در میهن وبهاست نیز از بخش ثبت دامنه میتوانید آزاد بودن نام مد نظر خود را پیگیری نمایید. توجه داشته باشید اگر قصد تهیه دامنه IR را دارید حتما میبایست قبل از ثبت دامنه در شرکتهایی چون میهن وبهاست، داخل سایت NIC.IR (مرکز ثبت دامنههای کشور ایران) ثبت نام نموده و اقدام به دریافت شناسه ایرنیک نمایید تا دامنه مد نظر توسط نمایندگان در شناسه شما و تحت مالکیت شما ثبت گردد. برای ایجاد شناسه ایرنیک نیز میتوانید آموزش زیر را مطالعه نمایید.
آموزش ایجاد شناسه ایرنیک
ویژگی یک دامنه مناسب:
· املای آسان و بدون ابهام داشته باشد:
سعی کنید نام دامنه شما دارای چندین نوع نگارش نباشد و کمترین ایهام را برای کاربران ایجاد کند.
· گویا و کوتاه باشد:
شما قادر خواهید بود برای سایتهای خود نامیهایی که حداکثر 63 کاراکتر دارند را انتخاب نمایید ولیکن کاربر بیشتر به سمت سایتهایی رجوع میکند که طی چند ثانیه (3- 4) قابلیت تایپ داشته باشند. در این مورد نامهای طولانی مفید نخواهند بود.
· نوع پسوند مناسب با زمینه فعالیت سایت باشد:
با توجه به توضیحات پسوندها که در ادامه ذکر خواهد شد سعی کنید نام پسوند و نام دامنه با توجه به فعالیت شما باشد به طور مثال اگر سایت شما در زمینه تجاری فعالیت میکند پسوند COM و اگر در زمینه معرفی یک شخصیت است پسوند INFO مناسب است.
· در صورت امکان از خط فاصله در نام دامنه استفاده نشود:
چنانچه فعالیت شما خارج از حوزه برندینگ است، سعی نمایید در نام دامنه از خط فاصله استفاده نکنید. تحقیقات نشان داده است که خط تیره تاثیر مثبتی بر سئو ندارد.
· از کلید اصلی در نام سایت استفاده شود:
هسته اصلی یک سایت که تمام فعالیتها بر محور آن انجام میشود، کلمه کلیدی اطلاق میگردد. در نام دامنه خود حتما از این کلید واژهها بهره ببرید.
· قابل حدس باشد:
برای نام فعالیت خود نام دامنهای را برگزینید که کاربر با دانستن حوزه فعالیت شما بتواند نامهای احتمالی سایت را حدس بزند.
· در صورت امکان از اعداد در نام دامنه استفاده نشود:
تحقیقات نشان داده است که استفاده از اعداد در دامنه به جز اهداف برندینگ موجب عدم توجه کاربر میشود.
· در صورت امکان از نام شرکت یا برند در نام دامنه استفاده شود:
چنانچه از نام فعالیت خود در نام دامنه استفاده نمایید باعث میشود تا کاربران شما بهتر سایت را بخاطر داشته باشند.
پسوند دامنه چیست:
پس از اینکه شما برای سایت خود یک نام برگزیدید، در گام بعد نیاز به یک پسوند دارید. پسوندها متناسب با زمینه فعالیت شما انتخاب میشوند به همین دلیل میتوانند مختصرترین بیوگرافی را از سایت شما ارائه دهند لذا انتخاب پسوند مناسب مهم است. پسوندهای در سه گروه اصلی دسته بندی میشوند که در ادامه به معرفی آنان پرداخته میشود. پیشنهاد میشود اگر یک سایت تنها بازدیدکنندگان داخلی داشته و برای فعالیتهای داخلی طراحی شده است از پسوندهای داخلی (ملی) کشور استفاده نمایید در غیر این صورت میتوان از پسوندهای بین المللی استفاده نمود. تمام پسوندهای بین المللی توسط کمیته مخصوص تایید و تصویب پسوندها یعنی ICANN تایید خواهند شد و در صورت لزوم، قوانین لازمه از سمت این سازمان ارائه میگردد. به طور کلی هر نام اینترنتی از سه بخش تشکیل شده است:
بخش اول : WWW که ماهیت آدرس را نشان میدهد.
بخش دوم: نام انتخابی سایت همچون MIHANWEBHOST.
بخش سوم: پسوند سایت (TLDs:Top Level Domains) که میتواند شامل یک دامنه سطح بالای عمومی(gTLDs:Generic Top Level Domains) و یا یک پسوند کشوری (ccTLDs:Country Code Top Level Domains) و یا یک پسوند ویژه (sTLD:Sponsored top-level domain) باشد.
- پسوندهای سطح بالا (gTLD):
پسوندهایی نظیر com , .net , .org. جز پسوندهای سطح بالا هستند که امکان ثبت آنها توسط هر شخص یا سازمانی از طریق شرکتهایی با عنوان Registrar یا نمایندگیهای آنان وجود دارد. این پسوندها که به آنها پسوندهای عام نیز گفته میشود مخصوص به منطقه یا کشور خاص نیستند و محدودیتی نیز برای ثبت ندارند.
- پسوندهای ویژه و خاص (sTLD):
به جز پسوندهای عمومیو رایج بعضی از پسوندها نظیر biz , .edu , .info , .gov , .int , و ... در شرایط و اهداف خاص ثبت میشوند. گاها ثبت این پسوندها نیاز به ارائه مدارک از سمت مالکان به رجیستری دارد. به طور مثال پسوندی نظیر gov که مخفف Government به معنی دولت است برای وب سایتهای دولتی استفاده میشود و برای ثبت آنان درخواست کتبی و رسمیبه همراه مدارک ترجمه شده سازمان مربوطه نیاز میباشد. این پسوندها به این خاطر ایجاد شده اند که به دلیل ثبت دامنههای بسیار، کاربران با کمبود پسوند و نام دامنه رو به رو گردیدند.
- پسوندهای ملی مخصوص هر کشور (ccTLD):
دامنههای این گروه به کشور و منطقه خاص مرتبط میشوند. در این گروه هر کشور میتواند درخواست پسوند به صورت اختصاری از نام خود را داشته باشد که در صورت تایید یک پسوند دو حرفی به آنان اختصاص داده میشود. پس از ارائه یک پسوند به کشور خاص، از این پس تمام قوانین ثبت بر عهده آن کشور و مراجع رسمیآنان خواهد بود. یک کشور میتواند اجازه ثبت یک پسوند را تنها برای افراد مقیم همان منطقه آزاد نماید یا محدودیتی در ثبت ایجاد کند.
هر کشور این اختیار را دارد تا پسوند ثبت شده خود را به سطوح مختلف تقسیم نموده و واگذاری آن به افراد یا سازمانها را محدود و طی قوانین خاص تدوین نماید. در همین راستا پسوند IR که مختص کشور ایران است، دارای گروههای مختلف ثبت میباشد.
در زیر لیست برخی از پسوندهای دامنه داخلی و بین المللی درج شده است:
لیست پسوند دامنههای ir :
· ir.پسوند دامنههای ایرانی میباشد و ثبت آن توسط افرادی که مقیم ایران هستند انجام میشود.
· co.ir. تمام شرکتهای رسمیثبت شده در ایران میتوانند از این پسوند دامنه استفاده نمایند.
· ac.ir. تمام موسسات آموزش عالی دارای مجوز وزارت علوم، وزارت بهداشت، مجلس شورای اسلامی، شورای عالی انقلاب فرهنگی قادر به ثبت دامنه تحت پسوند مذکور هستند.
· sch.ir. تمام موسسات آموزشی تحت مجوز وزارت آموزش و پرورش جمهوری اسلامیایران با ارائه نامه رسمیمیتوانند درخواست ثبت این گروه پسوندها را داشته باشند.
· net.ir. این پسوند مخصوص شرکتهای خدمات شبکه - اینترنت و ISP در ایران میباشد.
· gov.ir. موسسات دولتی تحت نظر قوه قضاییه میتوانند از این پسوند با ارائه نامه رسمیو تاییدیه قوه قضاییه استفاده نمایند.
· org.ir. تمام موسسات دولتی و غیر دولتی ایرانی چنانچه در موسسات بین الملل عضو باشند میتوانند با ارائه مدارک لازم اقدام به ثبت این دامنهها نمایند.
· id.ir.کاربرد این پسوند برای اشخاص حقیقی تابع کشور ایران است.
نکته : ثبت دامنههای IR تنها در داخل کشور زیر نظر سازمان ایرنیک (NIC.IR) انجام میشود و هر گونه ثبت – تمدید – انتقال مالکیت با تایید سازمان مذکور است. دامنههای IR از زمان ثبت امکان تمدید به مدت 6 سال را خواهند داشت.
لیست برخی از پسوندهای دامنه بین المللی رایج :
- پسوند دامنه .COM
مخفف Commercial به معنای تجاری است. این پسوند که رایج ترین پسوند بین المللی است برای اقسام فعالیتها مورد استفاده قرار میگیرد اما هدف از ارائه این پسوند مقاصد خدمات و تجارت، خرید و فروش بوده است.
- پسوند دامنه .NET
مخفف واژه Network به معنی شبکه میباشد. برای سایتهایی که در زمینه اینترنت، شبکه ،اطلاع رسانیها و مشتقات آنان فعالیت میکنند مناسب است.
- پسوند دامنه .ORG
مخفف واژه Organizations به معنی سازمان میباشد. برای سایتهای غیر دولتی که اهداف تجاری و یا غیر تجاری دارند مناسب است.
- پسوند دامنه .Info
مخفف واژه Information به معنی اطلاعات میباشد. سایتهایی که در زمینه معرفی اشخاص، امکان و ... دارند میتوانند از این پسوند استفاده کنند.
- پسوند دامنه .Biz
مخفف واژه Business به معنی تجارت میباشد. معمولا در خصوص کسب و کار خاص و مقاصد تجاری و مخصوصا تجارت الکترونیک استفاده میشود.
منبع: میهن وبهاست